Bijdrage Koffeman (PvdD) aan het debat over de Begro­tings­staat Defen­sie­ma­te­ri­eel­be­gro­tings­fonds 2024 (36.410 K) en de Begro­tings­staten Defensie 2024 (36.410 X)

Voorzitter,

Ik wil graag van deze gelegenheid gebruik maken om de Minister van Defensie een duidelijke toelichting te vragen over een aantal actuele kwesties op het gebied van oorlog en vrede, met name over een aantal opmerkingen die zij heeft gemaakt in een recent interview in NRC.

De Nederlandse bevolking maakt zich grote zorgen over de ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne. We leven mee met de Oekraïense bevolking en betreuren het grote aantal slachtoffers van de oorlog.

Naar de mening van de fractie van de Partij voor de Dieren vragen de uitspraken van de Minister om nadere toelichting.

Ten eerste zegt de minister in het NRC interview van 25 april (ik citeer):

“We hebben altijd gezegd: Oekraïne zal niet het laatste, maar het éérste land zijn dat wordt aangevallen. Na Oekraïne heeft Rusland nog een paar opties: Georgië, Moldavië. Daarna is het allemaal NAVO-grondgebied.”

Waarom zegt de minister dat Rusland zou kunnen besluiten artikel 5 te testen, bijvoorbeeld in de Baltische staten? Op welke informatie baseert de minister zich als ze een dergelijke uitspraak doet? Graag een reactie.

Moeten wij ons voorbereiden op oorlog zoals niet alleen Generaal bd Mart de Kruif, defensie expert Peter Wijninga, Navo topmilitair Rob Bauer, geopolitiek analist Alex Krijger maar ook onze minister van defensie zegt?

Voorzitter,

In maart 2022 waren zowel onze minister van defensie als onze minister van Buitenlandse Zaken er nog sterk van overtuigd dat een no-fly zone boven Oekraïne echt niet verstandig zou zijn, omdat de NAVO daarmee in een rechtstreeks conflict met Rusland zou belanden, en dat zou volgens de opvattingen van het kabinet toen zeer onwenselijk zijn.

Veel mensen in Nederland waren opgelucht over die stellingname, wel hulp aan de Oekraïense bevolking, maar geen rechtsreeks conflict met een agressieve kernmacht riskeren. Hulp bieden aan mensen in nood, zonder geopolitieke escalatie te riskeren.

Voorzitter, kan de minister aangeven waar het grote verschil zit tussen de stelligheid uit 2022 dat de NAVO niet in een direct conflict zou moeten komen met Rusland en haar uitspraken over de huidige situatie?

Ten tweede stelt de minister in haar interview (ik citeer): “het is een reëel perspectief dat het Oekraïne uiteindelijk niet lukt om Rusland te verslaan. En wat dan?” (einde citaat)
Kan de minister die ‘wat dan’ vraag zelf beantwoorden op basis van de actuele situatie? En als de minister die vraag niet kan beantwoorden, wat is dan de reden dat ze hem gesteld heeft?

Tenslotte, voorzitter, kan de minister aangeven hoe de dienstplichtbrief die bij 200.000 17-jarigen bezorgd is, zich verhoudt tot de oorlog in Oekraïne? Kan de minister die vraag beantwoorden in relatie tot de herhaalde berichten van NAVO bondgenoten die de mogelijkheden van boots-on-the-ground opperen?

Mijn fractie kijkt uit naar de beantwoording van onze vragen door de minister.