Vragen Nicolaï over 'hard­voch­tigheid in wetgeving'

Indiendatum: 29 nov. 2022

Vragen PvdD ‘hardvochtigheden in wetgeving’

In paragraaf 4 (‘een meer mensgerichte Awb) worden acht aanpassingen besproken van de Awb. Vrijwel alle hebben betrekking op het materiële bestuursrecht en niet op het bestuursprocesrecht.

Bij de behandeling van het beroep door de bestuursrechter ter zitting is het standaard dat aan het bestuursorgaan dat het bestreden besluit genomen had, door de rechter het laatste woord wordt gegeven. Wie in de praktijk van het bestuursprocesrecht werkt, weet dat zo’n laatste woord vaak een beslissende uitwerking kan hebben, zeker als het bestuursorgaan die gelegenheid benut om nog eens heel kort en puntig iets naar voren te brengen in zijn voordeel, waarop de burger dan niet meer kan reageren. Het bestuursorgaan verkeert op dat punt in het voordeel.

Wat vindt de minister ervan om die setting voortaan om te keren en het voordeel aan de burger te gunnen om in het laatste woord nog eens samen te vatten wat hem is aangedaan? Is de minister bereid om het belang van zo’n aanpassing nader te onderzoeken, waarbij ook bij de advocatuur een oordeel over dat punt zou kunnen worden gevraagd?

In het licht van de rechtsbetrekking tussen burger en bestuur is er veel voor zo’n aanpassing te zeggen. Het bestuursrechtelijke geschil begint immers met een aantasting van rechten of belangen van de burger door een bestuursorgaan (de weigering van een vergunning, het opleggen van een last, het toepassen van een sanctie). Het bezwaar en beroep zijn dus middelen waarmee de burger zich verweert. Dus niet het bestuursorgaan is in het proces degene die wordt ‘aangevallen’ en dus het laatste woord zou moeten krijgen, maar in het proces is de ‘aanvaller’ het bestuursorgaan dat immers in het begin de belangen of rechten van de burger aantastte. En dus verdient de burger, als degene die slachtoffer is, dus als ‘verweerder’ in procesrechtelijke zin, het laatste woord te hebben.