Bijdrage Algemene Finan­ciele Beschou­wingen

Voorzitter,

Ogenschijnlijk gaat het best goed met Nederland. We hoeven niet extra te bezuinigen in 2012 volgens de minister van Financiën, en ook in 2013 zal dat waarschijnlijk niet gebeuren omdat de extra bezuinigingen voor tenminste 4 miljard door de allerarmsten van deze wereld opgehoest zouden moeten worden en het CDA heeft al beloofd dat dat niet gaat gebeuren,elke Euro die we geleend hebben aan Griekenland komt gegarandeerd terug met rente,we hebben een manier gevonden om 75% te bezuinigen op het natuurbudget zonder dat men ons natuurbarbaren kan noemen (integendeel zelfs, begreep ik van staatssecretaris Bleker), we hebben met 7 miljoen m² leegstaande kantoren alle mogelijkheden om de economie te laten groeien, de huizenprijzen dalen in een zo rap tempo dat mensen die vanwege hun te hoge inkomen niet meer in aanmerking komen voor een sociale huurwoning straks gewoon een huis kunnen kopen de Euro en het geloof in de Euro zijn zo sterk dat ze de democratie opzij kan zetten door bijvoorbeeld in Italië een nieuw kabinet te formeren zonder ook maar één gekozen politicus (maar dat gemis wordt ruimschoots gecompenseerd door het feit dat er bankiers in het kabinet zitten en de premier afkomstig is van Goldman Sachs Zelve).

En ook in Griekenland hebben we al een regimechange achter de rug zonder democratische verkiezingen want die zijn maar lastig en een referendum al helemaal. Dat weten we zelf nog wel uit de tijd dat de Nederlandse bevolking luidkeels NEE zei tegen de Europese grondwet, waarna het Nederlandse kabinet er weer een heel andere naam voor moest bedenken om ‘m toch in te voeren.

We hebben zoveel aan de invoering van de Euro te danken, dat we nu wel een stootje kunnen hebben, althans dat wordt beweerd, hoewel de bewijzen daarvoor ontbreken.

Het Bruto Nationaal Product zou sterker zijn gestegen dan voordat we de Euro hadden. Klinkt goed, alleen jammer dat het niet waar is. De Euro was ooit bedoeld als het sluitstuk van een politieke unie die werd nagestreefd door Europese leiders, maar is inmiddels zo’n faliekante mislukking gebleken, dat nu de versnelde en ondemocratische invoering van een politieke unie wordt gepresenteerd als de enige kans om de Euro te redden. Want zonder de Euro zouden we allen ten onder gaan, dreigt er oorlog, en dat moet je nu eenmaal niet willen.

We gaan dus van de nood een deugd maken, we zijn nu zover het Euromoeras ingetrokken, dat we toch al een nat pak hebben, dus wat let ons om nog een grote sprong voorwaarts te maken, verder het moeras in?

Als je niet terug wilt, zul je vooruit moeten, wie Euro zegt, zal ook politieke unie moeten zeggen, dat is de consequentie dat we tegen de wil van de Nederlandse bevolking zijn toegetreden tot een Eurozone zonder onderlinge correctiemechanismes, zonder deugdelijk monetair toezicht op de begrotingsdiscipline en zonder een exitstrategie voor notoire overtreders van de stabiliteitsafspraken.

De Euro is een geloof, gebaseerd op het Onzichtbare Hand geloof waarvan Adam Smith de grondlegger is. Alles komt vanzelf weer goed, als de markt maar onbelemmerd haar werk kan doen.

Dat, voorzitter, wordt door steeds meer mensen betwijfeld, niet alleen door burgers die aan hun water voelen dat de Euro geen bindmiddel is maar een splijtzwam, maar ook door mensen die daarvoor doorgeleerd hebben. Jaap van Duijn betoogde afgelopen donderdag nog in NRC dat (ik citeer) “wie beweert dat Nederland miljarden verdient aan de Euro, niet begrijpt hoe het zit.”

De gemeenschappelijke markt was heel goed mogelijk geweest, veel beter dan met de Euro, wanneer alle landen van Europa gewoon hun eigen munt gehouden hadden zodat er correctiemechanismen per land waren blijven bestaan in de onderling overeen gekomen wisselkoersverhoudingen.

De invoering van de Euro was geen monetaire noodzaak, maar politiek opportunisme van mensen die eigenlijk nauwelijks wisten waar ze mee bezig waren. De voormalige president van de Nederlandsche Bank, Holtrop, voorzag al in 1963 wat het probleem zou kunnen zijn van een gezamenlijke munt: "Geld is een attribuut van soevereiniteit. Als een land zijn munt opgeeft, heft het zichzelf een beetje op".

Holtrop had gelijk. We hebben onszelf een beetje opgeheven, en vandaag spreken we over de Algemene Financiële beschouwingen van een land dat hard op weg is haar soevereiniteit over te dragen aan de Verenigde Staten van Europa, waarbij het Nederlands parlement zichzelf laat degraderen tot de Provinciale Staten van Europa.

De oud-directeur van de Nederlandsche Bank, André Szász, vertelde in 1998 in NRC Handelsblad onomwonden hoe de introductie van de euro tijdens het kabinet-Lubbers III werd voorbereid. Premier Lubbers vroeg of de politici eigenlijk wel wisten waar ze mee bezig waren met de introductie van de euro.

Minister Andriessen van Economische Zaken was helder in zijn antwoord: ze hebben géén idee. Het zijn politieke motieven geweest om de euro in te voeren; het waren geen monetaire motieven, want de euro had en heeft een louter symbolische betekenis. Als je de wisselkoersen onverbrekelijk aan elkaar koppelt en de munten vrij inwisselbaar maakt, heb je daarmee een gezamenlijk monetair beleid dat heel goed gevoerd zou kunnen worden met verschillende munten.

Voorzitter, inmiddels is de houding meer en meer dat het geen zin heeft om met I told you so te komen, we zitten in het schuitje en we zouden moeten meevaren. Het is zeer de vraag of de Nederlandse bevolking daar net zo over denkt.

Prof. Kleinmann vroeg zich zaterdag in de Volkskrant af waarom we eigenlijk zo bang zijn of bang gemaakt wordenvoor het einde van de Euro. Sarkozy dreigt dat er oorlog komt na de val van de Euro, maar het is volkomen onduidelijk tussen wie die oorlog dan zou moeten uitbarsten en waarover die zou moeten gaan.

Als het een oorlog is van dezelfde hevigheid als de oorlog die zou losbarsten als we 'nee' zouden zeggen tegen de Europese grondwet, hoeven we daar niet zo heel erg bang voor te zijn.

In 1992 wisten we al met de crisis in het ERM dat de Euro een onmogelijk experiment zou zijn, omdat het niet doenlijk bleek om de Europese munten binnen een bandbreedte van 2,25% te houden. Voortaan zouden geen correctie meer plaats kunnen vinden via aanpassing van de wisselkoersen, maar alleen via aanpassing van de lonen, de pensioenen, de begroting en de belastingheffing.

Brussel bemoeit zich inmiddels indringend met ons pensioenstelsel en het probleem van de volkomen uit de pas lopende pensioenvoorzieningen in Nederland tegenover zuidelijke Europese landen zal leiden tot een al jaren voorziene pensioenroof die z’n weerga niet kent.

De noodmaatregelen die doorgevoerd worden zijn niet meer dan een kostenverhogend uitstel van executie. Tijd kopen is het domste wat je doen kunt wanneer de markt die tijd benut om landen, regeringen en obigaties stuk te speculeren in hun eigen voordeel.

De dramatische Europese verarming die op dit moment plaatsvindt en verder wordt voorbereid, leidt tot excessieve verrijking van speculanten die gokken op de ondergang van Zuid Europese lidstaten.

We komen niet verder dan symptoombestrijding, voorzitter. Natuurlijk kunnen we gezellig ons nationale tuintje aan blijven harken in het zicht van een naderende vloedgolf, maar dat heeft weinig te maken met vooruitzien en nog minder met regeren.

De enige oplossing die ons een toekomst geeft, is het aanpakken van de oorzaken van de crises die ons teisteren en die dreigen. We zullen de schuldeneconomie op de schop moeten nemen en drastisch hervormen. We zullen moeten uitgaan van sluitende begrotingen, het respecteren van de reproductiecapaciteit van de aarde en streven naar een kleinschalig bestuur dat verantwoordelijkheid kan dragen en binnen de menselijke maat kan opereren.

Zonder dat nemen we een voorschot op een toekomst die er niet is. We zouden lering getrokken moeten hebben uit de crisis van 2008, maar we zijn in hoog tempo doorgegaan op de doodlopende weg waarop we ons bevonden. We zouden nog steeds kunnen kiezen onze eigen verantwoordelijkheid te nemen, maar de mogelijkheid daartoe wordt steeds kleiner.

Op 1 december wordt aan de Tweede kamer op vertrouwelijke basis de achtergrond van het Europees stabiliteits mechanisme (ESM) te inzage gegeven. Voorzitter, die vertrouwelijkheid wijst op weinig anders dan op het medeplichtig maken van politieke partijen aan een onverdedigbaar beleid. Kan de regering duidelijk maken wat de planning is voor ratificatie van het ESM verdrag, gelet op het moment van 1 december waarop u de Tweede kamer zult inlichten? Op welk moment bent u van plan de Eerste kamer in te lichten?

Als de begrotingsdiscipline en de controle op het naleven hiervan zou komen te liggen bij het ESM, is dat dan niet in strijd met de artikelen 125, 126 en 136 uit het EU verdrag, en is hiervoor aanpassing van Europese verdragen noodzakelijk en kan die aanpassing alleen plaatsvinden met steun van alle 27 lidstaten?

Is het juist dat het ESM een permanent karakter kijgt en de macht om op kosten en voor risico van de Europese burgers ongelimiteerd geld uit de staatskassen te vorderen en uit te lenen, zoals in het ontwerp al te lezen was? Klopt het dat het ESM aanvangt met een bedrag van 700 miljard (2100 euro per europese burger), en dat Europese burgers daarin geen enkele inspraak krijgen?

Is het juist dat de bestuurders van het ESM en hun personeelsleden volledige juridische immuniteit zullen genieten en waarom is dat? Kunt u aangeven of er democratische controle op het ESM zal worden uitgeoefend vanuit de nationale parlementen en op welke wijze dat voorzien is?

En kunt u aangeven op welke wijze de Nederlandse begroting beïnvloed zal kunnen worden door onherroepelijke en verplichte stortingen in het ESM en of het voldoen aan deze kapitaalbehoefte op enige manier gelimiteerd is of onderhevig zal zijn aan nationale, soevereine besluitvorming.

Voorzitter, hoe nijpender de situatie zal worden, hoe minder ruimte er zal zijn om legitieme vragen te stellen en beantwoord te krijgen. Nu al is het Feind-hört-mit argument reden om banken of zelfs landen te redden zonder democratisch mandaat vooraf.

Kunt u helder maken op welke wijze parlement en bevolking de kans en de tijd zullen krijgen zich uit te spreken over een zo vergaande overdracht van nationale bevoegdheden als het ESM inhoudt.

Dank u wel.