Vragen van Prast (PvdD) over Wets­voorstel betaald ouder­schaps­verlof

Indiendatum: 25 mei 2021

Inbreng PvdD bij Wetsvoorstel Betaald Ouderschapsverlof (35613A)

De PvdD heeft met belangstelling kennis genomen van het Wetsvoorstel Betaald Ouderschapsverlof. Nederland voldoet hiermee aan een nieuwe EU-richtlijn op dit punt. De leden hebben naar aanleiding van het wetsvoorstel de volgende vragen.

The Economist publiceert jaarlijks een ranglijst van de 29 OECD-landen gebaseerd op hoe goed het in een land toeven is voor vrouwen die (willen) werken. Nederland staat hierin structureel onderaan, in maart jongstleden op de 24^e plek. De lage score van Nederland komt volgens the Economist vooral door onze hoge kosten van kinderopvang in verhouding tot het gemiddelde loon, en door het weinig genereuze geboorte- en ouderschapsverlof (in termen van duur en doorbetaling). Deze leden vragen hoe hoog Nederland op deze glazenplafondindex gescoord zou hebben als dit wetsvoorstel al van kracht was geweest bij de laatste berekening door the Economist.

Nederland spiegelt zich economisch graag aan Duitsland. Volgens de website van de overheid, Nederlandwereldwijd, behoren de economische betrekkingen tussen Nederland en Duitsland tot de meest intensieve ter wereld en heeft Duitsland net als Nederland sinds een aantal jaar zeer gezonde overheidsfinanciën. In Duitsland krijgen werkende ouders samen twaalf maanden ouderschapsverlof met behoud van tweederde van het loon. Als ze beiden dat verlof opnemen krijgen ze er nog eens twee maanden bij, ook doorbetaald. Kan de minister toelichten waarom Nederland niet dezelfde regeling invoert als Duitsland?

Het wetsvoorstel betekent structureel € 365 mln. uitgaven aan uitkeringslasten voor verlofregelingen, € 9,8 mln uitvoeringskosten, en een inverdieneffect van € 35 mln op de kinderopvangtoeslag.. Per saldo zijn de kosten dus rond € 340 mln. Hoe hoog zouden de kosten zijn in het geval Nederland zou kiezen voor een regeling zoals die in Duitsland?

Volgens onderzoek van onder andere de Radboud Universiteit heeft de nabijheid van de ouders in het eerste jaar een gunstig effect op de psychische gezondheid van de baby, krijgen werkende ouders in Nederland te weinig de mogelijkheid om bij hun pasgeborene te zijn, en zou ouderschapsverlof van een jaar zich terugverdienen door minder gedragsproblemen, ziekte, criminaliteit, depressie en obesitas op latere leeftijd. Is de minister bekend met dit onderzoek? Zo ja, heeft hij het meegewogen in de keus voor maximaal negen weken in plaats van een jaar betaald ouderschapsverlof? Zo nee, is hij bereid dit alsnog te doen? Hoe verhoudt dit jaarlijkse budget van 340 miljoen zich tot de overheidsuitgaven aan gezondheidspreventie?

Nederland heeft het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van het kind van 1989 geratificeerd. Artikel 18, lid 1, van dit Verdrag bepaalt dat beide ouders de gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen voor de opvoeding en de ontwikkeling van het kind en dat het belang van het kind de allereerste zorg van de ouders moet zijn. Stelt volgens de minister het voorgestelde 50% doorbetaalde ouderschapsverlof van maximaal twee maanden de beide ouders hiertoe in staat?