Opinie: Dijksma geeft veestapel duurzaam mombakkes

Dit opinieartikel is op 7 mei gepubliceerd in Trouw

Ons kleine landje is nu al de op drie na grootste melkproducent van Europa. En onlangs zei premier Rutte op een bijeenkomst van LTO-Noord dat hij zich niet kan voorstellen dat er een einde zou kunnen komen aan de groei van de veehouderij.

Provinciebesturen worden overspoeld met aanvragen voor uitbreidingen. Eén daarvan is Klaver Koe in Winkel, met een uitbreidingsplan naar 745 melkkoeien en 103 stuks jongvee. Bij 250 melkkoeien spreekt onderzoeksbureau Alterra al van een megastal. Winkel dreigt te worden opgescheept met een giga-koeienbedrijf dat maar liefst drie megastallen groot is. Een drama, niet alleen vanuit dierenwelzijnsoogpunt, daar het merendeel van de koeien nooit weidegang zal worden geboden, maar ook vanuit natuur en milieu. De gigantische hoeveelheid mest die deze koeien produceren, zal het grondwater vervuilen en lucht en bodem vergiftigen met stikstof en ammoniak. Uit een recent rapport van onderzoeksinstituten Nivel en Iras blijkt tevens dat omwonenden van megastallen aanzienlijk meer gezondheidsklachten hebben.

Gezondheidsklachten
Ook koeien in megastallen hebben ernstige gezondheidsklachten. De Gezondheidsdienst Dieren stelde vast dat bij steeds meer jonge vaarzen de spenen afsterven en van de uiers vallen. Uitgemolken en opgebrand; koeien die van nature niet meer dan 4000 liter melk geven, zijn in onze melkveehouderij opgevoerd tot een melkgift van meer dan 12.000 liter, waarbij de dieren nog maar vier jaar oud worden om vervolgens als 'improductief' naar de slacht te gaan.

Natuurlijk weet staatssecretaris Dijksma dat meer megastallen op weinig draagvlak kunnen rekenen. Daarom heeft zij met de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) en de AMvB grondgebonden groei melkveehouderij een subliem staaltje greenwashing geleverd om de groei van de veestapel van een duurzaam mombakkes te voorzien. De PAS wordt opgediend als middel om kwetsbare Natura2000-gebieden te beschermen tegen nog meer stikstof uit de veehouderij, maar is in feite een maatregel om uitbreiding voor veehouders makkelijker te maken. Als het meezit worden de Natura2000-gebieden er iets minder vervuild van, maar bij lange na niet genoeg om de internationale richtlijnen te halen. De PAS is een instrument om meer veefabrieken te realiseren, met een dun sausje van groene waterverf om critici te sussen.

Een soortgelijke hogeschoolgreenwashing van de staatssecretaris is de AMvB grondgebonden groei melkveehouderij. Melkveehouders hoeven namelijk helemaal niet over voldoende grond te beschikken om hun mest te kunnen uitrijden of hun koeien weidegang te gunnen - de definitie van grondgebondenheid -, als zij maar de helft van de enorme hoeveelheid extra stront kwijt kunnen. En die stront mag ook in België of Duitsland worden verwerkt, want een boer hoeft de extra grond niet in de nabijheid van zijn eigen bedrijf te realiseren. Geen grond voor weidegang dus. Koeien krijgen levenslang op de grasgroene roosters in hun megastal.

Burgers en buitenlui zouden zich niet langer in de luren moeten laten leggen door een staatssecretaris die letterlijk een onzindelijk beleid probeert te verkopen als 'duurzaam'. Dit kabinet wil niets anders dan onze positie als slager en melkboer van de wereld versterken, ten koste van dierenwelzijn, de natuur, en onze volksgezondheid, en dat allemaal voor een paar grijpstuivers uitgedrukt in procenten winst voor het piramidespel dat economische groei heet.

Linda Vermaas, Statenlid voor de Partij voor de Dieren in Noord-Holland

Niko Koffeman, Eerste Kamerlid voor de Partij voor de Dieren