Bijdrage Nicolaï (PvdD) over Begro­tings­staten BZK 2025

Vragen aan de minister 

De Eerste Kamer moet wetsvoorstellen toetsen op doelmatigheid,  rechtmatigheid, uitvoerbaarheid en wetstechnische deugdelijkheid. 

Van groot belang is in hoeverre wetsvoorstellen al in de ontwerpfase aan zo’n toetsing zijn onderworpen. Een eerste toetsing dient plaats te vinden door de afdelingen wetgeving van de departementen en door de centrale juridische directie. Het belang daarvan betreft de rechtsstatelijkheid van het overheidsfunctioneren. 

Vraag 1 

Deelt de minister de zorg van onze fractie over de bezuinigingen die doorwerken in de formatie van die afdelingen wetgeving? Is de minister bereid om zich in te zetten voor het versterken van die afdelingen wetgeving? 

Op 22 februari jl. is door de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke ordening mede namens de minister van BZK een reactie gegeven op het advies van de Raad v oor de Leefomgeving en Infrastructuur getiteld “Met recht balanceren: juridisering in de leefomgeving”. 

Ik citeer: 

 “Het belang van een sterke juridische functie bij de wetgevingsafdelingen die vroegtijdig is betrokken in het beleidstraject en waar de centrale juridische directie gevraagd en ongevraagd op de hoogste ambtelijke en politieke niveau haar juridisch oordeel kan geven, onderschrijft het kabinet. Zo is de juridische functie bij de verschillende departementen over het algemeen ook gepositioneerd.”  

De term “over het algemeen” roept de vraag op of er departementen zijn waar een sterke juridische functie bij de wetgevingsafdelingen nog onvoldoende tot haar recht komt. 

Vraag 2a 

Bij welke departementen is er volgens de minister nog een versterking van die positie nodig en wat gaat het kabinet daaraan doen? 

Vraag 2b 

Zijn er volgens de minister voldoende juristen met wetgevingskwaliteiten aan te werven? Zo nee, heeft het kabinet plannen om de opleidingsmogelijkheden van wetgevingsjuristen te versterken? 

Vraag 2c 

Klopt het dat enige tijd geleden besloten is dat de centrale juridische directie niet meer alle wetgeving die door de verschillende departementen wordt ontworpen, wetstechnisch en op rechtmatigheid zal toetsen? 

2d 

Is de minister bereid te onderzoeken of bij de uitvoering van wetten die als gevolg van dat besluit niet meer door de centrale juridische directie getoetst zijn, is gebleken dat  er wetstechnische of rechtmatigheidsgebreken aan die wetten kleven. 

De Afdeling advisering van de Raad van State geeft advies over wetsontwerpen die aan de Tweede Kamer worden aangeboden. 

Indien bij de behandeling daarvan amendementen worden aanvaard, wordt met betrekking tot die amendementen niet door die Afdeling getoetst op doelmatigheid,  rechtmatigheid, uitvoerbaarheid en wetstechnische deugdelijkheid. 

Vraag 3a 

Deelt de minister de zorgen van onze fractie dat de Eerste Kamer over een geamendeerd ontwerp moet oordelen terwijl zij niet beschikt over een oordeel van juridisch deskundigen over de rechtmatigheid en wetstechnische deugdelijkheid. 

Vraag 3b 

Is de minister bereid om te onderzoeken of toepassing van artikel 21a van de Wet op de Raad van State een voldoende garantie biedt om dat hiaat te dichten? 

In het eerder genoemde advies van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur wordt voorgesteld om bij de Afdeling Advisering van de Raad van State de functie van  een Advocaat Generaal te creëren. 

Vraag 4a  

Zou naar het oordeel van de minister zo’n Advocaat Generaal een rol kunnen spelen als er amendementen worden/zijn aangenomen, waarover de Afdeling niet heeft geadviseerd, en er behoefte is bij de Eerste Kamer om op korte termijn te beschikken over een oordeel over de rechtmatigheid en wetstechnische deugdelijkheid van de amendementen? 

Vraag 4b 

Zou voor het instellen van de functie van Advocaat Generaal en de regeling van zijn taak een wijziging van de Wet op de Raad van State noodzakelijk zijn?