Bijdrage - Algemene Politieke Beschou­wingen

Voorzitter,

Algemene Politieke Beschouwingen hebben twee vervelende kanten. Dat ze zo algemeen zijn en dat ze zo politiek zijn, dat laatste helemaal in de aanloop naar verkiezingen. Twee coalitiepartijen die in de eerste helft van 2012 nog water en vuur waren, in de tweede helft van 2012 in water en wijn veranderden, een wonder. en nu als water en wijn weer gescheiden zijn van tafel en bed in aanloop naar 15 maart.

Voorzitter. Als nog relatief kleine fractie hebben we 10 minuten toebedeeld gekregen, en vanuit de planeetbrede visie van de Partij voor de Dieren is het best lastig om in die tijd een samenvatting te verzorgen van onze kritiek op het single issuedenken dat vrijwel geheel gebaseerd is op de kortetermijnbelangen van de Westerse mens en z’n geld, in het bijzonder de Nederlandse kiezer en z’n geld.

Op wie gaat die kiezer z’n geld gaat inzetten? Als je huis onder water staat, je baan op de tocht staat, de studie van je kinderen duurder uitpakt dan ooit voorzien, je pensioen gevaar loopt of je spaargeld niks oplevert en je zelfs moet vrezen voor een negatieve rente.

In zulke tijden kun je ook kiezen tussen je geld en je leven. In de miljoenennota zit weinig leven en veel geld. Voorzitter, wat ik het kabinet in overweging wil geven, kost meer dan 10 minuten, maar gelukkig heeft Leonardo di Caprio dat verhaal verfilmd in Before the Flood, een documentaire over klimaatverandering, waarvan DiCaprio met tal van wetenschappers en wereldleiders stelt dat er geen grotere dreiging is voor onze huidige samenleving dan die klimaatverandering. Wij zijn de eerste generatie die de gevolgen ervan aan den lijve ondervindt, wij zijn de laatste generatie die er iets aan kan doen

De film duurt 90 minuten en is tot 6 november gratis te zien op TV, in de bioscoop, op YouTube, Twitter, Facebook, iTunes, Amazon, Playstation en Xbox.

Voorzitter, er zullen maar weinig woordvoerders zijn die zoveel support hebben voor wat ze vandaag te zeggen hebben en ik wil u vragen de argumenten zoals die aan de orde komen in Before the Flood hier als herhaald en ingelast te beschouwen.

Voorzitter, in de resterende tijd wil ik me graag concentreren op een aantal onderwerpen in het verlengde van de film. Vorige week kwam de Sociaal Economische Raad met een indringend advies over de onhoudbaarheid van de wijze waarop wij in Nederland met dieren omgaan.

De Sociaal Economische Raad is geen overlegorgaan dat bekend staat om zijn radicale oplossingen. Dus alleen daarom al moet de samenleving de voorstellen van de SER over een meer duurzame toekomst van de veehouderij met meer dan gemiddelde interesse beoordelen. Een breed samengestelde commissie van de SER kwam met een verstrekkend plan. Nederland moet alleen nog een kopgroep van duurzame veehouderijbedrijven financieel blijven steunen. Dat is ongeveer 30 procent van het totaal.

De SER-commissie pleit voor een krachtige regie om de schaduwkanten van de intensieve veehouderij (milieuvervuiling, gezondheidsgevaren à la Q-koorts, megastallen, tekortschietend dierenwelzijn) aan te pakken.

De timing van het SER-advies vijf maanden voor de Tweede Kamer verkiezingen kan pure opzet zijn. Maar dat is geen argument om deze voorstellen als opportunistisch weg te zetten. In de veehouderij is de klassieke varkenscyclus altijd een dilemma.

Het zadelt de boeren op met sterk wisselende inkomsten en de samenleving met bijvoorbeeld de milieuproblemen die ontstaan door de hogere productie. Het loslaten van de melkquota vorig jaar leidde bijvoorbeeld tot grotere stallen en, zoals voorspeld, tot extra fosfaatvervuiling. De regering reageerde daar niet adequaat op. Boeren waren de dupe. Zo moet het niet.

Voorzitter, de afgelopen 190 woorden komen niet van mij of uit het verkiezingsprogramma van de Partij voor de Dieren, maar vormen het hoofdredactioneel commentaar van NRC van 26 oktober, net als de SER niet het meest radicale bolwerk dat we kennen in ons land. De commissie Wijffels stelde in 2001 vast dat (ik citeer) de omstandigheden waarin dieren in de intensieve veehouderij worden gehouden ,,dieronwaardig'' zijn en dat varkens moeten kunnen wroeten, kippen scharrelen en de koe in de wei moet''. Volgens de oud-Rabo-topman wordt de veestapel door strengere normen vanzelf kleiner. Minister Brinkhorst beloofde de aanbevelingen over te nemen, maar kreeg daar de tijd niet voor.

In 2007 stelde het CPB dat een vleestax heel goed zou kunnen werken, maar die kwam er niet. In 2011 stelde de commissie van Doorn vast dat het zo niet langer kan, dat alle dierlijke producten duurzaam geproduceerd zouden moeten worden. Ook van die aanbeveling is niets terecht gekomen. Daarna kwam de WRR met een indringend advies om te komen tot een duurzaam en verantwoord voedselbeleid, kwam het Planbureau voor de Leefomgeving met een onderzoeksrapport waaruit bleek dat als alle inwoners van de Europese Unie de helft minder vlees, zuivel en eieren eten, de uitstoot van broeikasgassen met 25-40 procent zou dalen.

En nu dus de SER. Voorzitter, een paard zou ervan kunnen gaan blozen, wanneer zoveel adviesorganen van de regering al meer dan 15 jaar eensluidend pleiten voor inkrimping van de veestapel in het belang van dieren, natuur, milieu, klimaat en volksgezondheid en het kabinet zich daar heel stug horende doof en ziende blind voor toont.

In 2009 zei fractievoorzitter Rutte in de Kamer: "Ik heb altijd grote moeite gehad met de bio-industrie, met dat stapelen van varkens op een mensonwaardige manier. Dierenwelzijn staat voor ons zeer hoog op de verlanglijst. Het is zeer belangrijk. U kunt daar altijd bij ons voor terecht".

Kan de minister president nu eens klip en klaar aangeven waarom zijn ambities van toen die volledig gedeeld worden in het verkiezingsprogramma van de PvdA op geen enkele wijze tot uitvoering zijn gekomen, hoewel het regeerakkoord daar alle ruimte voor bood. Kennelijk zijn er andere , grotere belangen die de idealen van de coalitiepartners in de weg staan.

Tussen droom en daad staan geen wetten of praktische bezwaren in de weg, maar belangen die één op één uit te drukken zijn in geld.

Belangen die ervoor zorgden dat 74 mensenlevens geofferd werden op het altaar van de economie ten tijde van de Q-koortsepidemie, waardoor ook nu nog steeds honderden mensen chronisch ziek zijn zonder dat de overheid ze op enigerlei wijze heeft gecompenseerd voor het leed dat ze is aangedaan.

Voorzitter, elke discussie over begrotingsstaten valt toch in het niet bij het negeren van het leed dat voorkomen had kunnen worden, maar als welbewust genomen risico op weerloze burgers werd afgewenteld, en nog steeds niet wordt erkend.

Kan de MP aangeven of en wanneer hij eindelijk een royaal gebaar wil maken naar de slachtoffers van het Q-koortsdrama, dat voorkomen had kunnen en moeten worden?

Kan de MP aangeven wanneer hij eindelijk de aanbevelingen van al die adviescommissies gaat overnemen die aangeven dat het houden van 500 miljoen dieren in een klein land als het onze niet houdbaar is uit oogpunt van dierenwelzijn, volksgezondheid, natuur, milieu en klimaat? Is er iets dat belangrijker is en dat reden kan zijn deze morele blinde vlek van onze samenleving te blijven gedogen?

Vrijhandel gaat deze schandvlek niet uitwissen, maar groter maken, voorzitter.

Het Oekraïneverdrag, CETA en TTIP maken de situatie erger.

Nederlandse boeren kunnen onmogelijk concurreren tegen plofkippen, legbatterij-eieren en hormoonvlees die onze markt overspoelen als de genoemde verdragen in werking treden.

Het gedraai rond het Oekraineverdrag, dat niets anders verdient dan een deugdelijke intrekkingswet, geeft aan hoezeer het kabinet prioriteit geeft aan alles behalve de wil van de Nederlandse kiezer. De MP zegt dat hij het verdrag wil aanpassen, terwijl de kiezers helemaal niet om aanpassing hebben gevraagd, maar om intrekking.

Het geitenpaadje van de premier was het eerste wat hij sinds lange tijd over dieren heeft opgemerkt, maar gaat vooral over geld en geopolitiek.

De kool en de geit sparen. Dat, voorzitter, is wat kiezers vervreemdt van de politiek.

Kan de minister president eindelijk helderheid geven over de positie van het kabinet ten aanzien van het Oekraïne referendum, helderheid die ten enenmale ontbreekt in de omfloerste brief die we gister van hem ontvingen.

Voorzitter, in dier voege heeft de MP heel wat uit te leggen. We zien de beantwoording van onze vragen met belangstelling tegemoet, nog 133 dagen totdat de Kiezer zal spreken. Dank u wel.