Vragen van Nicolaï (PvdD) over de brief van de minister voor buiten­landse handel en ontwik­ke­lings­sa­men­werking van 6 december 2021 inzake infec­tie­ziek­te­be­strijding

Indiendatum: jan. 2022

Vraag 1

In de paragraaf “uitdagingen bij bereiken vaccinatiegraad van 70% medio 2022” wordt opgemerkt: “Om de uitwisseling van kennis en technologie tussen farmaceuten en producenten te stimuleren, blijft de Europese Unie zich inspannen om ervoor te zorgen dat het stelsel van intellectuele eigendom geen blokkerende, maar een faciliterende rol spelt bij het inzetten van de bestaande capaciteit of bij het creëren van nieuwe capaciteit voor de productie van COVID-19 vaccins.

Kan de minister uitleggen wat er wordt bedoeld met “een faciliterende rol” ? Een patent of octrooi impliceert toch een monopoliepositie van de rechthebbende, zodat er een relatie van afhankelijkheid bestaat en de niet-rechthebbende juist niet in staat is iets te faciliteren.

Vraag 2

Zijn er in Nederland octrooien in het register ingeschreven die betrekking hebben op Covid-19-vaccins? Zo ja, bestaat er dan een mogelijkheid om zo’n octrooi te onteigenen? Kan zo’n onteigening eraan bijdragen dat arme landen op een betaalbare wijze over vaccins kunnen komen te beschikken?

Vraag 3

Zijn er in andere landen van de EU octrooien geregistreerd die betrekking hebben op Covid-19-vaccins? Zo ja, bestaat er in die landen een mogelijkheid tot onteigening van die octrooien? Is binnen de EU die mogelijkheid onderzocht? Zo nee, is de minister bereid om dat op de agenda te laten zetten?

Vraag 4

Indien landen dreigen met juridische stappen om octrooien te onteigenen of een zogeheten dwanglicentie af te geven, kan dat dan een positieve invloed hebben op de bereidheid van rechthebbenden om mee te werken aan een voor arme landen betaalbare route om over voldoende vaccins te beschikken? Zo ja, is de minister bereid om te bewerkstelligen dat de EU-landen op dat punt een strijdvaardiger positie gaan innemen tegenover de octrooi-gerechtigden?

Vraag 5

Welke bijdrage wordt van Nederland verwacht op grond van “de door ACT-A gehanteerde verdeelsleutel”?

Vraag 6

Uit het recente rapport van Oxfam Novib “Inequality kills” blijkt dat de gevolgen van de Corona-crisis een veel nadeliger impact op de arme landen heeft gehad dan op Nederland en de andere rijke landen. Is de minister bereid om in het licht van het morele beginsel ‘de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten” de

bijdrage die verwacht wordt op grond van “de door ACT-A gehanteerde verdeelsleutel” substantieel te verhogen?

Vraag 7

Vast staat dat de Covid-19-pandemie de jarenlange vooruitgang op het behalen van de Sustainable Development Goals heeft teruggedraaid.

Aan het slot van de brief wordt geconcludeerd dat het Plan van aanpak uit 2016 voor de nationale implementatie van de SDG’s dient te worden geactualiseerd.

Welke plannen heeft de regering op dit punt? Welke inspanningen worden – in afwachting van een nieuwe strategie - op korte termijn geleverd om een verdere terugval te voorkomen?

Vraag 8

Is de regering bereid om te onderzoeken in het licht van de bevindingen in het “Inequality kills’-rapport of op korte termijn een belastingmaatregel kan worden ingevoerd om te realiseren dat de superrijken hun winsten die zij als gevolg van de pandemie hebben verworven, afdragen zodat fondsen beschikbaar komen om de terugval van de SDG’s te compenseren?

Vraag 9

Uit de brief van 20 januari 2022 van de Minister van VWS blijkt dat het principe “Get one – give one’ in het kader van het doneren van vaccins aan arme landen voor wat betreft de aankoop van vaccins voor de booster tot op heden niet is gehanteerd. Is de minister bereid om alsnog dat principe ook voor de aankoop van de booster-vaccins volledig te volgen om zo op korte termijn die landen (met name de landen waar de delta-variant nog heerst) hulp te bieden?